Cho tôi một vé đi tuổi thơ

 Bạn là người lập nghiệp xa quê hương? Bạn có bao giờ trăn trở để tìm về chốn cũ? Tìm về cuội nguồn, nơi chôn rau, cát rốn, nơi có ông bà tổ tiên bạn, nơi có những kỉ niệm tuổi thơ không thể nào quên? Tôi chắc một điều là ai cũng muốn, dù chỉ một lần. Tôi được biết có những người thậm chí khi chết đi vẫn có một mong ước cuối cùng là được yên nghỉ nơi chôn rau, cắt rốn của mình. Đối với tôi người lập nghiệp ngay tại quê nhà nhưng khi mỗi lần có dịp đi xa tôi luôn nhớ về gia đinh tôi, bà con hàng xóm áng giềng của tôi và luôn dõi xem những tin tức thời sự của quê nhà. Mỗi lần biết được tin tức gì là tôi vui lắm. Trong lòng lại nhẩm đọc bài thơ của  Đỗ Trung Quân.

QUÊ HƯƠNG

Quê hương là gì hở mẹ

Mà cô giáo dạy phải yêu

Quê hương là gì hở mẹ

Ai đi xa cũng nhớ nhiều

Quê hương là chùm khế ngọt

Cho con trèo hái mỗi ngày

Quê hương là đường đi học

Con về rợp bướm vàng bay

Quê hương là con diều biếc

Tuổi thơ con thả trên đồng

Quê hương là con đò nhỏ

Êm đềm khua nước ven sông

Quê hương là cầu tre nhỏ

Mẹ về nón lá nghiêng che

Là hương hoa đồng cỏ nội

Bay trong giấc ngủ đêm hè

Quê hương là vòng tay ấm

Con nằm ngủ giữa mưa đêm

Quê hương là đêm trăng tỏ

Hoa cau rụng trắng ngoài thềm

Quê hương là vàng hoa bí

Là hồng tím giậu mồng tơi

Là đỏ đôi bờ dâm bụt

Màu hoa sen trắng tinh khôi

Quê hương mỗi người chỉ một

Như là chỉ một mẹ thôi

Quê hương có ai không nhớ...

Một Số Hình Ảnh Trong Đại Lể Kỳ Phước Làng Ngô Xá Tây 2013

                                                       

     


Hình ảnh cung nghinh thần

                                                                                                                                   hình  ảnh lể tống thần




lễ hưng tác tại đình làng
lúc 09h30 ngày 10/4 âl




hình ảnh lể tiên thường lúc 15h45 ngày 09/4  âl
đang lúc ngệ tửu linh thần vị tiền






hình ảnh  lễ tiên thường lúc 15h45 ngày 09/4 âl
đang lúc tế tửu

                                                      





hình ảnh đang chuẩn bị để đi vào lễ tiên thường tại miếu ngài đặc tấn phụ quốc 

 

       

                            THỜI GIAN HÀNH LỄ : ĐẠI Ễ KỲ PHƯỚC THƯỜNG NIÊN

1)   Từ năm 1975 trở về trước :

                                                Ngày 09/4 â l

          13h30  :        lễ khởi lệnh tại miếu ngài đặc tấn phụ quốc (thường gọi là miếu ông)

          14h30  :        lễ tiên thường

                                                Ngày 10/4 â l

          7h30    :        lễ chánh kỵ ngài đặc tấn phụ quốc (sắc tước của ngài là Đăc Tấn Phụ Quốc Thượng Tướng Quân Cẩm Y Vệ Đô Chỉ Huy Sứ Tư ĐôChỉ huy Sứ Ai Lao Cai Đội Đặng Tài Hầu hiển Dơn Qúy Công Tôn Thần )

          10h30   :         dân làng dự tiệc tà +ẩm thực

          13h00   :         chuẩn bị sắp xếp lễ kỉnh quân kỳ phước taị đình làng

          13h30   :        lễ sơ thiết đàn trường(thường gọi là lễ vô đám)

          14h30   :        lễ hưng tác (lễ cúng thần linh tại bổn xứ, quý ngài thỉ tổ và chư vị tiền công ) 

          16h30 lễ nghinh thần (cung nghinh thiên thần quốc thần)

  Lễ nghinh này xong ,làng nghĩ ,tong đêm vuio chơi ca múa theo lối nhạc cổ truyền ,các ban phục vụ chuẩn bị các vật cúng cho ngày sau

                                                   Ngày 11/4 â l

           8h30   :           lễ chánh tế (cúng thần linh bao gồm chư vị thần bổn xứ thiên thần quốc thần )

           10 h    :          lễ tống thần (cung tiển thần đã nghinh về )

           12h30 :          lễ đàn ngoại (cúng thí âm linh cô hồn )

           13h30 :          dân làng dự tiệc trà +ẩm thực, dân làng ra về ,các ban phục vụ dọn dẹp sạch sẽ xong:

           15h00 :         cụ hội chủ làng cáo an tạ thần linh (lễ vật bằng trầu rượu)

           16h     :         LÀNG NGÔ XÁ ĐÔNG cung nghinh ngài về tại đình làng NGÔ XÁ ĐÔNG đễ dự lễ ngày 11 và 12/4 â l

          Ngày nay do điều kiện không thận lợi nên đã rút thời gian hành lễ lại như sau :

                                                Ngày 09/4 â l

          15h00 :           lễ khởi lệnh và tiên thường tại miếu ngài đặc tấn phụ quốc

                                                Ngày 10/4 â l

          01h00 :           lễ chánh kỵ ngài....

          04h30 :           dân làng dự tiệc trà ẩm thực

          07h00 :           chuẩn bị lễ kỉnh quân kỳ phước tại đình làng

          7h30   :           lễ sơ thiết đàn trường (vô đám )

          08h00 :           lễ hưng tác

          09h00 :           lễ nghinh thần

                                Chức việc nghĩ giãi lao

          11h00 :            lễ chánh tế

          13h00 :           lễ tống thần

          13h30 :           lễ đàn ngoại

          15h30 :           dân làng dự tiệc trà ẩm thực,  dân làng ra về xong xuôi mọi công việc cụ hội chủ an tạ thần , lúc đó cụ và hội đồng tộc trưỡng mới về

                                                       HOÀN MẢN

              SƠ LƯỢC LỊCH SỬ LÀNG NGÔ XÁ
  
          lịch  sử làng ngô xá được chư vị tiên tổ tiền bối ghi lại nguyên bổn bằng hán tự . cứ định kỳ ba năm toản tu địa bộ , hội đồng tộc trưởng ,ban lý hương kiểm tra và hướng dẩn cho dân làng cùng rỏ
         ngày nay có cụ Nguyễn văn Hoạt sinh năm 1919 cụ là người hán nho thông thái , đổ yếu lược năm 22 tuổi , cụ đã từng viết văn sớ tế lễ làng ,lễ họ bằng hán tự.Nhân dịp lễ khánh thành đình làng ngày 09/5/2011 nhằm ngày 07/4 tân mão cụ đã lược trích lại như sau :
        Truy nguyên tiểu sử năm 1497 niên hiệu hồng đức của vua lê thánh tông; di dân vào nam khai thác sự nghiệp .Lúc đó các ngài ở nghệ tỉnh (nay là chư vị thỉ tổ các họ ) đi vào đồng canh đồng cư khẩn thành địa giới phía đông nam cho đến tây nam giáp sông vĩnh định ,thượng hạ từ hà đầu cầu (qua bên kia cầu chợ cống nay gọi là cầu triệu tài ) giáp với thôn thâm triều ,chí tà chuyển xứ cầu xuân dương ,ba châu thổ giáp hà la duy,đông bắc giáp thâm điền mỷ khê, đông bào ,trung an, tây bắc giáp đạo đầu, thanh lê ,đồng trà trì, an trú .
          Gồm có 18 xứ đồng : đạc hói, cồn cát ,cồn lừa ,cồn bội, mồ súng ,cồn hói ,cồn lệch , khúc đá, đồng gò , đồng cựa ,đạc bàu ,cồn miếu ,cồn kiềng ,cồn cương ,bàu quân ,cồn dương , mộ địa khoảnh ,cồn dàng
        Đặt tên làng là NGU XÁ , đến năm giáp thìn 1664 năm cảnh trị thứ hai niên hiệu của vua LÊ HUYỀN TÔN lập kiến canh châu bộ thiết lập tôn miếu ,đình làng, chùa .tên làng thấy không hay ,nặng nề , xin đổi lại là PHƯỚC XÁ về sau năm 1811 thời vua GIA LONG toản tu địa bộ toàn công  không được tự canh ,tên làng phạm húy phải đổi lại là NGÔ XÁ ( lấy tự tích chử ngu bỏ tên đầu thành chử ngô )
        Dân làng gồm có 14 họ :
                                                 họ nguyễn quang                             
                                                 họ hồ văn
                                                 họ hoàng văn
                                                 họ hồ văn
                                                 họ lê văn
                                                họ nguyễn công
                                                họ nguyễn đình văn
                                                họ  nguyễn hữu
                                               họ nguyễn tham
                                                họ  phạm
                                                họ nguyễn văn
                                                họ nguyễn văn
                                                họ nguyễn chơn
                                                họ trần

Ngô Xá Tây giáp   ( nay là làng ngô xá Tây) gồm các họ :
                                                nguyễn quang
                                                hồ văn
                                                Hoàng văn
                                                Hồ văn
                                                Nguyễn công
                                                Nguyễn đình văn
                                                Nguyễn hửu
                                                Nguyễn tham
                                                Nguyễn văn
           các họ nguyễn hữu , nguyễn tham ,họ phạm ngày nay không còn

Ngô xá đông giáp   (nay là làng ngô xá đông) gồm các họ :
                                                họ nguyễn
                                                họ lê
                                                họ nguyễn 
                                                họ trần
     
    Năm 1812 làng NgôXá Tây tái lập lại đình chùa miếu vủ tại vị trí bây giờ
    Điều đáng tự hào cho dân làng là hiện bây giờ sắc bằng ngài khai khẩn  do vua duy tân thứ 7 và khải định thứ 9 truy tặng còn được lưu giử ....../
                                                                                                                                         

         

Nguyên văn :bài phát biểu của ông nguyễn tịnh bình,đại diện cho những người con ngô xá tây xa quê trong dịp lễ khánh thành đình làng

          Lạy trước bàn thờ .
          Kính thưa ngài hội chủ
               Kính thưa quý vị tộc trưỡng
               Kính thưa quý vị hào lão ,cùng toàn thể bà con dân làng
         Tôi xin mạn phép thay mặt cho những con dân làng ngô xá tây xa quê ở trong nước cũng như ở nước ngoài , trước hết xin cung kính ngưỡng bái Chu Vị Thần Hoàng Long Thần Thổ Địa Bổn Xứ ,với lòng thành kính vô biên , xin gởi đến quý bậc tôn trưỡng và toàn thể bà con dân làng  lời chúc sức khỏe và lời chào kính trọng .
         kính thưa quý vị
         hằng năm chúng tôi có về thăm quê , đã thấy được sự phát triển của thôn xóm , nhưng đặc biệt năm nay chứng kiến một sự kiện lớn ,đó là làng đã hoàn thành ngôi đình khang trang và hoành tráng , mà hôm nay mở hội khánh thành , trong dịp này chúng tôi xin chân thành tri ân ban lảnh đạo và dân làng ,mặc dầu trong cuộc sống đang gặp nhiều khó khăn ,nhưng đã đồng tâm hiệp lực để kiến tạo nên ngôi đình làng hoành tráng và bề thế như thế này .
          Kính thưa quý liệt vị ,những con dân làng xa quê ,trong những hoàn cảnh khác nhau nhưng phần đông là sau 1975 ,vì lẽ sống bà con phải gạt nước mắt ,từ giả bà con thân thuộc ,từ giả nơi chôn rau cắt rốn để lên đường đến những nơi xa lạ ,mưu sinh và lập nghiệp . nhưng dù ở bất cứ nơi đâu ,với bản tính cần cù ,chịu thương chịu khó nên bà con đã hòa nhập với hoàn cảnh cuộc sống nơi mình đến .do vậy hôm nay hầu hết bà con đã có cuộc sống ổn định ,con cháu học hành thành đạt , có những nơi bà con đã lập đền thờ thành hoàng và hàng năm có tổ chức tế tự chu đáo ,sự việc đó đã nói lên được tinh thần " LY HƯƠNG BẤT LY TỔ " của bà con và luôn nhớ về nơi quê cha đất tổ với niềm khao khát tình cảm xóm làng .
         Chúng tôi thiết nghĩ ,mái chùa, mái đình  là nơi che chở dân làng dù ở bất cứ nơi đâu và tin tưởng rằng chư vị thần hoàng vẩn luôn luôn thương tưởng và che chở cho con dân của ngài dù bất cứ nơi nào .
          Trong dịp này chúng tôi cũng mong mỏi những bà con xa quê chưa một lần trở về thì xin quý vị hảy nhanh chân về đây trước là để thăm quê hương xứ sở , sau là để làm một nhịp cầu nối các thế hệ con cháu của quý vị với quê hương của chúng , chứ đừng để các con cháu trở thành những kể mất gốc , xin đừng ngần ngại , đừng mặc cảm ,hảy về đây , bởi vì :
                                                       " ... quê hương nếu ai không nhớ
                                                          sẻ không lớn nổi làm người  "
      Cuối cùng kính chúc  các bậc tôn trưỡng và toàn thể bà con dân  làng mạnh khỏe và hạnh phúc
                                                                         Trân trọng kính chào và kính cám ơn

 

ấm mãi tình quê

Yêu quê hương ta tập làm thi sĩ

vì quê hương là tri kỉ đời ta

yêu quê hương như đồng xanh yêu lúa

Như keo nhộng tằm yêu lá dâu non

Yêu quê hương không là ru theo gió

Phải nhủ lòng nơi cắt rốn chôn rau

Yêu quê hương nơi mở mắt chào đời

Nhẹ cất tiếng hò mẹ hát ru con

Yêu quê hương yêu tàng long ngọa hổ

Nơi đền thờ linh miếu quý tiền công

Yêu quê hương yêu vườn ngô bãi sắn

Yêu cánh cánh đồng hai vụ lúa chiêm thơm

Yêu những vườn cam luống mía ngọt ngào

Và yêu tình làng tắt lữa có nhau

Yêu quê hương cho tuổi già đến úa

Để đời mình ấm mãi với quê hương

Một thời để nhớ

Thế hệ nào rồi một ngày sẻ lớn
sẻ cao bay xa vút tận cùng trời
Có thể nào quên được chốn ra đời
Và chốn xưa một thời đã sống
Đưa bao người lên tầm cao ước vọng
Vị ngọt đầu đời câu hát ca dao
Đường đi học dưới ánh nắng xôn xao
Quyện hương thơm với mùi rơm mùa hạ
Xót thương lòng ấp ủ tháng ngày qua
Đả bao người phải gạt lệ đi xa
Mà trong lòng canh cánh nổi thiết tha
Muốn gởi gắm thêm đôi điều quang nhủ
Và lời nguyện biết thế nào cho đủ
Sao cho phải với lương tâm phẩm giá
Dù có đi cách xa hàng trăm ngã
Như chim trời khẳm long cánh bay xa
Ởnơi đâu phải rừng sâu nước độc
Hay chốn cung đình phượng múa ròng bay
Vẩn không quên mắm cua đồng dân dã
Và nhớ chùm khế ngọt của quê hương

Hình ảnh lễ đại tường và trừ phục của thân mẩu ngày 22/6/năm quý tỵ

kỷ niệm tham quan mùa hè 2003